Programy - Rozwój przedsiębiorczości prywatnej

Badania nad sektorem prywatnym
Rozwój MSP
Rozwój lokalny i regionalny
Rozwój nowoczesnych technologii
Rozwój organizacji przedsiębiorców
Kształtowanie polityki gospodarczej
MSP i integracja z UE
Deregulacja gospodarki
Inwestycje zagraniczne w Polsce
Kobiety w biznesie


Badania nad sektorem prywatnym

Od początku swojej działalności (luty 1993) Instytut wdraża programy badawcze dotyczące głównie MSP. W tym czasie Instytut zrealizował ponad 50 projektów dotyczących innowacyjnych MSP i stosujących nowoczesne technologie, inwestycji zagranicznych, ustawodawstwa podatkowego, ubezpieczeń społecznych, rozwoju regionalnego i restrukturyzacji obszarów wiejskich, promocji inwestycji, etyki biznesu, sektora nieformalnego itp. Na podstawie przeprowadzanych badań Instytut przygotowuje raporty obejmujące rekomendacje z punktu widzenia przedsiębiorców, a ich opinie są regularnie wykorzystywane przez władze publiczne. Raporty i wyniki badań najczęściej są prezentowane podczas krajowych lub międzynarodowych spotkań i konferencji, których zorganizowaliśmy kilkadziesiąt.

Wysoki poziom profesjonalizmu raportów Instytutu, starannie sformułowane rekomendacje oraz skuteczny PR przyczyniły się do ustanowienia i skonsolidowania wizerunku Instytutu jako jednego z najbardziej znanych ekonomicznych i politycznych ośrodków doradczych w Polsce.

Obecnie IPED nadal zajmuje się badaniami dotyczącymi małych przedsiębiorstw, rozwojem technologicznym i gospodarczym, projektami deregulacyjnymi oraz etyką w biznesie. W latach 1995-2000 kluczowym zagadnieniem w pracach Instytutu była deregulacja gospodarki. Opracowaliśmy w tym czasie raporty poświęcone deregulacji systemu podatkowego, przepisów prawa pracy, licencjonowania, a wyniki przeprowadzonych badań wykorzystywaliśmy w działaniach na rzecz kształtowania polityki gospodarczej.

Instytut położył również silny nacisk na rozwój organizacji przedsiębiorców oraz samorządu gospodarczego w Polsce i w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Raport Instytutu pt. Wzmocnienie organizacji przedsiębiorców w Polsce przedstawia wizerunek izb gospodarczych w Polsce, a także określa bariery ograniczające działalność organizacji przedsiębiorców. Ponad dekadę po przyjęciu ustawy o izbach gospodarczych, izby reprezentują znaczną liczbę przedsiębiorstw i mają dobrze rozwiniętą strukturę terytorialną. Jednak pomimo niewątpliwych osiągnięć, nadal są zbyt słabe, aby stanowić skuteczną przeciwwagę dla organizacji pracowników. Raport Instytutu, oprócz przedstawienia obecnej pozycji izb, obejmuje rekomendacje dla wzmocnienia organizacji przedsiębiorców. Wyniki badań zostały wykorzystane w czasie szkoleń zorganizowanych dla organizacji przedsiębiorców w Polsce, a także w Rosji, Gruzji, Kosowie, Bośni, Azerbejdżanie, Serbii i innych krajach.

Zakończone badania dotyczące sektora prywatnego:

1.	Bariery rozwoju dziedzin opartych na wiedzy w Europie Centralnej. Strategie pokonywania barier	2004
2.	Podatkowe instrumenty wspierania innowacyjności	2003
3.	Finansowanie biznesu technologicznego	2003
4.	Wpływ wymiaru sprawiedliwości na rozwój przedsiębiorczości w Polsce	2002
5.	Capital Investment Funding in Poland	2002
6.	Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw o zaawansowanych technologiach. Rozwiązania światowe i polskie programy regionalne	2002
7.	Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem	2001
8.	Strategia polskiego biznesu wobec korupcji	2001
9.	Polska gospodarka w obliczu szybkiej restrukturyzacji	2001
10.	Program rozwoju MSP w województwie lubuskim	2000
11.	Polski biznes wobec korupcji	2000
12.	Wykorzystanie internetu w procesie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce	2000
13.	Wzmocnienie organizacji przedsiębiorców w Polsce	2000
14.	Kultura prawna polskich przedsiębiorców	2000
15.	Pomoc dla kobiet wiejskich w Polsce. Analiza wybranych programów i rekomendacje	2000
16.	Wkład małych i średnich przedsiębiorstw do tworzenia wpływów podatkowych państwa w zakresie podatków dochodowych	1999
17.	Strategia rozwoju przedsiębiorczości w Pile	1999
18.	Strategie regionalne województw w świetle doświadczeń RFN i USA	1999
19.	Zagrożenia stabilności ekonomicznej w Europie Centralnej i w Polsce	1999
20.	Opinie przedsiębiorców o integracji Polski z Unią Europejską	1999
21.	Dostosowanie MSP do wymagań Unii Europejskiej	1999
22.	Zasady etycznej odpowiedzialności biznesu	1999
23.	Wyniki ankietyzacji przeprowadzonej w sektorze MSP w 1998 r.	1998
24.	Kultura polityczna polskiej demokracji	1998
25.	Deregulacja systemu koncesjonowania	1998
26.	Needs for Deregulation of the Tax Systems in Central Europe - a Comparative Study	1998
27.	Bankowe finansowanie małych i średnich przedsiębiorstw	1998
28.	Strategie inwestycyjne gmin	1997
29.	Ocena monitoringu MSP w Polsce na szczeblu ogólnokrajowym. Analiza i rekomendacje	1997
30.	Deregulacja rynku pracy	1997
31.	Deregulacja systemu podatkowego	1997
32.	Studia przypadków firm zagranicznych, które wycofały się z inwestowania w Polsce (dostępne w Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych)	1997
33.	Zamówienia publiczne na szczeblu lokalnym. Oceny przedsiębiorców i gmin	1996
34.	Badanie użyteczności dostępnych baz danych o przedsiębiorstwach	1996
35.	Ubezpieczenia społeczne- zagrożenie dla finansów publicznych	1996
36.	Strategia rozwoju przedsiębiorczości w Gdańsku	1996
37.	Promocja inwestycji przez gminy	1996
38.	Wpływ inwestycji zagranicznych na gospodarkę Polski. Praca dla PAIZ (dostępne w Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych)	1996
39.	Potrzeby informacyjne małych i średnich przedsiębiorstw	1996
40.	Szara strefa w handlu zagranicznym	1996
41.	Możliwości tworzenia nowych miejsc pracy przez małe i średnie przedsiębiorstwa w rejonie gdańskim. Praca dla MOP	1996
42.	Rekonstrukcja budżetu państwa. Kierunki i metody ograniczania wydatków budżetowych	1996
43.	Orzecznictwo inwalidzkie. Aktualna ocena i propozycje zmian	1995
44.	Dylematy i szanse rozwoju gospodarki wiejskiej	1995
45.	Przedsiębiorstwo budowlane w gospodarce rynkowej	1995
46.	Rozwój firm budowlanych w warunkach gospodarki rynkowej w Polsce. Firmy budowlane w studiach przypadków	1995
47.	Źródła inflacji w Polsce	1995
48.	Nieformalny rynek pracy	1995
49.	Rozwój gospodarki wiejskiej. Przedsiębiorczość jako droga do restrukturyzacji wsi w Polsce	1995
50.	Economic Reform Today - Numer specjalny. Edycja polska	1995
51.	Kobiety w prywatnych przedsiębiorstwach	1994
52.	Etyka w działalności gospodarczej. Kodeks i materiały z konferencji	1994
53.	Pakt o systemie podatkowym. Państwo - Sektor prywatny. Analiza stanu obecnego i propozycje rozwiązań	1993

Rozwój MSP

Zespół Instytutu, we współpracy z Polsko-Amerykańską Agencją Doradztwa (PAAD) oraz Polsko-Amerykańską Fundacją Doradztwa dla małych Przedsiębiorstw (PAFDMP), prowadzi wiele projektów mających na celu rozwój małych i średnich firm. Projekty te są zorientowane na:

Usługi doradztwa dla małych przedsiębiorstw
Był to projekt pilotażowy Ośrodków Rozwoju Małych Przedsiębiorstw uruchomiony w roku 1992, oparty na doświadczeniach amerykańskich, który zapewnił poradnictwo w zakresie wprowadzenia powszechnego systemu bezpłatnych usług doradczych dla małych przedsiębiorstw, finansowanego ze środków publicznych. Ostatecznie taki system wprowadzono w roku 2002 roku. Przez 10 lat połączone zespoły Instytutu i PAFDMP świadczyły wysokiej jakości usługi doradcze dla małych przedsiębiorstw, a przede wszystkim firm nowo powstających, w takich dziedzinach, jak: finansowanie przedsiębiorstw, planowanie działalności, marketing, strategia działalności, kredytowanie działalności, współpraca gospodarcza itp. W ramach tego projektu obsłużono ponad 4000 klientów.

Promocja eksportu
Projekt ten został przeprowadzony wspólnie z PAAD i przewidywał pomoc dla ponad 40 spółek działających w branży motoryzacyjnej. Konsultanci Instytutu oferowali pomoc przy przygotowaniu planów rozwoju eksportu, analiz porównawczych (benchmarking), materiałów promocyjnych i wdrażania standardów ISO.

Ułatwienie dostępu MSP do bankowych źródeł finansowania Połączone zespoły Instytutu i PAFDMP opracowały nową koncepcję ułatwienia dostępu MSP do finansowania bankowego. Od 1999 roku organizowano specjalny konkurs pod tytułem Bank Przyjazny dla Przedsiębiorców, mający na celu promocję współpracy między przedsiębiorstwami a bankami. W roku 2003 8 dużych banków komercyjnych i 26 banków spółdzielczych oraz ich 198 oddziałów wzięło udział w konkursie. Badanie ankietowe przeprowadzone wśród klientów w roku 2003 uwzględniło ponad 7600 respondentów z sektora małych przedsiębiorstw, a wszystkie uczestniczące banki otrzymały analizy porównawcze przedstawiające ich pozycję konkurencyjną na rynku finansowania małych przedsiębiorstw. Narzędzie to jest cennym instrumentem poprawy słabych i wzmocnienia mocnych elementów ofert bankowych dla MSP. Oprócz tego MSP otrzymują wyraźną wskazówkę, z którymi bankami warto podjąć współpracę.

Ułatwienie MSP rejestracji działalności
W 2003 roku pracownicy Instytutu i PAFDMP uruchomili projekt mający na celu ułatwienie procesu rejestracji najmniejszych przedsiębiorstw. W ramach tego projektu przygotowana zostanie baza internetowa gotowych do wykorzystania dokumentów rejestracyjnych. Promujemy również odpowiednie podejście pracowników rejestrów do nowo zakładanych przedsiębiorstw. W ramach tego projektu popierane są również usługi doradcze studentów wolontariuszy dla mikro przedsiębiorstw i organizacji pozarządowych.

Rozwój lokalny i regionalny

Strategie rozwoju opracowane przez Instytut
Instytut jest zaangażowany w udzielanie wsparcia władzom lokalnym i regionalnym w ich wysiłkach rozwojowych. Zespół Instytutu współpracował z gminami Gdyni (2001), Gdańska (1997) i Piły (1999) przy opracowaniu strategii i programów rozwoju przedsiębiorstw. W roku 1999 Instytut przeprowadził ocenę strategii rozwoju w 15 polskich województw w zakresie komponentów rozwojowych MSP i przygotował zalecenia operacyjne. W 2002 roku, wraz z władzami województwa lubuskiego, przygotowano Program rozwoju MSP w województwie lubuskim. W latach 2001-2002 zespół Instytutu opracował programy dla MSP stosujących nowoczesne technologie w 6 regionach Polski (większość przygotowanych dokumentów prezentowana jest na podstronie "publikacje"), wszystkie prezentowały rzeczywistą sytuację i potrzeby sektora MSP w poszczególnych obszarach, wiele z tych dokumentów wykorzystano do przygotowania wniosków o finansowanie z Unii Europejskiej.

Wrażliwe obszary rozwoju
Zespół Instytutu nie boi się również poruszać zagadnień delikatnych lub stanowiących źródło konfliktu. Np. w Pile oceniono potrzeby stworzenia ośrodków komercyjnych, podczas gdy duże przedsiębiorstwa komercyjne były całkowicie przeciwne nowym przybyszom. Zajęliśmy się również problemem restrukturyzacji gospodarki w przemyśle stoczniowym w Gdańsku i Gdyni. Od 2001 roku w zakresie działań regionalnych i lokalnych Instytut kładzie największy nacisk na rozwój dziedzin opartych na wiedzy.

Finansowanie inwestycji kapitałowych
W latach 2001-2002 Instytut wziął udział w projekcie Uniwersytetów Środkowoeuropejskich dotyczącym finansowania inwestycji kapitałowych na szczeblu lokalnym. W ramach tego projektu Instytut przygotował analizę metod finansowania inwestycji kapitałowych przez polskie władze lokalne i regionalne. Wyniki są dostępne na podstronie "publikacje".

Rozwój nowoczesnych technologii

Jednym z kluczowych zagadnień w pracach Instytutu jest rozwój dziedzin opartych na wiedzy w Polsce (KBI). W tym zakresie opracowano kilka raportów i rekomendacje dla polityki, w tym zaleceń do zmiany przepisów podatkowych i spowodowania, aby były korzystniejsze dla działalności badawczo-rozwojowej. Rekomendacje obejmują również sugerowane zmiany w prawie telekomunikacyjnym, systemie edukacji, systemie finansowania badań ze źródeł publicznych i prywatnych oraz ochrony praw własności intelektualnej. Zrealizowaliśmy następujące projekty:

• Usuwanie barier rozwoju dziedzin opartych na wiedzy w nowych Państwach Członkowskich UE. Adaptacja najlepszych modeli amerykańskich i europejskich (raport pt. Bariery rozwoju dziedzin opartych na wiedzy w Europie Centralnej. Strategie pokonywania barier, 2004)
• Budowanie skutecznych rozwiązań dla rozwoju MSP stosujących nowoczesne technologie w Polsce. Rozwój finansowania (raport pt. Finansowanie biznesu technologicznego, 2003)
• Budowa polityki przyjaznej dla rozwoju przedsiębiorstw stosujących nowoczesne technologie w Polsce (raport pt. Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw o zaawansowanych technologiach. Rozwiązania światowe i polskie programy regionalne, 2002).

W 2001 roku Instytut rozpoczął realizację projektu Budowa polityki przyjaznej dla rozwoju przedsiębiorstw stosujących nowoczesne technologie w Polsce we współpracy z władzami w sześciu regionach Polski. Działania w ramach projektu obejmowały m.in.: badania ankietowe przedsiębiorców (różnych w poszczególnych regionach), gromadzenie niezbędnych danych statystycznych dotyczących kondycji finansowej MSP stosujących nowoczesne technologie oraz ich postępów we wdrażaniu nowych technologii, opracowanie sześciu programów regionalnych (na podstawie wywiadów z przedsiębiorcami i dostępnych danych statystycznych opracowaliśmy diagnozę sytuacji gospodarczej MSP stosujących nowoczesne technologie) oraz konferencję.

Na podstawie zidentyfikowanych potrzeb zespół Instytutu zaproponował 10-15 programów dla każdego regionu, koncentrując się na elementach wskazanych w danym regionie. Ogólną ideą, nietypową w przypadku programów wspierających technologie, było bezpośrednie wsparcie firm, a tym samym stworzenie popytu na nowe technologie, zamiast koncentrowania się na stronie podażowej (badaniach). Na zakończenie projektu opracowano podręcznik zatytułowany Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw o zaawansowanych technologiach. Rozwiązania światowe i polskie programy regionalne.



Celem kolejnego projektu dotyczącego rozwoju nowoczesnych technologii pt. Budowanie skutecznych rozwiązań dla rozwoju MSP stosujących nowoczesne technologie w Polsce. Rozwój finansowania było m.in. przedstawienie rekomendacji dla nowych rozwiązań instytucjonalnych i organizacyjnych, które ułatwiłyby MSP stosującym nowoczesne technologie dostęp do finansowania. W ramach projektu Instytut opracował podręcznik zatytułowany Finansowanie biznesu technologicznego. Jedną z najważniejszych propozycji sugerowanych przez Zespół Instytutu w ramach projektu jest technologiczny kredyt podatkowy. Jest on oparty na zapewnianiu przez banki komercyjne kredytów na projekty rozwojowe. Kredyt zostałby spłacony przez władze państwa ze zwiększonych przychodów podatkowych bezpośrednio związanych z zaproponowanym projektem inwestycyjnym. Jeśli projekt nie zwiększyłby przychodów podatkowych, kredyt zostałby spłacony przez firmę.

Projekt zatytułowany Usuwanie barier rozwoju dziedzin opartych na wiedzy w nowych Państwach Członkowskich UE. Adaptacja najlepszych modeli amerykańskich i europejskich jest trzecim projektem Instytutu zorientowanym na wsparcie rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych. Projekt ten był poświęcony zapewnieniu władzom nowych Państw Członkowskich UE wsparcia w ustanawianiu ram regulacyjnych służących rozwojowi dziedzin opartych na Wiedzy (KBI). Jednym z zadań projektu było przedstawienie rozwiązań stosowanych na całym świecie dla zmniejszenia ryzyka związanego z opracowaniem nowych technologii, takich jak sekurytyzacja portfela kredytów MSP, program gwarancji i inne.

Rozwój organizacji przedsiębiorców

Instytut działa przy Krajowej Izbie Gospodarczej, tym samym rozwój organizacji przedsiębiorców jest jednym z celów naszej działalności. Współpracujemy w tym zakresie z Centre for International Private Enterprise, Washington D.C, które zapewniło niezbędny know-how i materiały szkoleniowe, począwszy od warsztatów przeprowadzonych w latach 1992-1993 w Polsce. Następnie ekspert Instytutu wziął udział - jako instruktor - w szkoleniu CIPE dotyczącym organizacji przedsiębiorców, zorganizowanym w Gruzji, Azerbejdżanie, Kosowie, Bośni, Rosji, Serbii, Azji Środkowej. Tematy obejmowały m.in.: kształtowanie polityki gospodarczej, rozwój bazy członkowskiej, źródła pozaskładkowych dochodów, rozwój MSP, etykę biznesu, zarządzanie organizacją i finansowanie działalności. Programy szkoleniowe, które zostały poparte pomocą techniczną, koncentrowały się na opracowaniu planów marketingowych dla organizacji uczestniczących.

Instytut był również zaangażowany w analizę organizacji przedsiębiorców i przygotowanie rekomendacji służące ich wzmocnieniu. W 2002 roku nasz zespół zakończył badanie dotyczące polskich organizacji przedsiębiorców. Pozwoliło ono na zbudowanie wizerunku izb gospodarczych w Polsce, a także określenie barier ograniczających działalność organizacji przedsiębiorców. Opieraliśmy się na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród członków izb, podmiotów nie będących członkami organizacji przedsiębiorców, byłych członków oraz dyrektorów izb. Badania dowiodły, że przedsiębiorcy nadal nie dysponują wystarczającymi informacjami dotyczącymi działalności izb, a około jedna czwarta przedsiębiorców nigdy nie zetknęła się z izbami regionalnymi i ich działalnością. Brak wiedzy o działalności izb prowadzi do sytuacji, w której przedsiębiorcy nie będący członkami izb nie są prawie wcale zainteresowani członkostwem. Jedynie jeden na 7-8 respondentów w tej grupie rozważał możliwość zostania członkiem izby gospodarczej. Członkom izb również brakuje informacji dotyczących kształtowania polityki gospodarczej i działań na rzecz interesów przedsiębiorców wobec władz publicznych, prowadzonych przez izby gospodarcze.

Usługi świadczone przez izby gospodarcze zostały ocenione przez członków znacznie wyżej niż działalność w zakresie kształtowania polityki gospodarczej i działań na rzecz interesów przedsiębiorców wobec władz publicznych. Oprócz rozstrzygania sporów, respondenci twierdzą, że jakość usług, a przede wszystkim szkoleń i doradztwa, jest stosunkowo wysoka, a ceny usług niskie. Pomimo stosunkowo dobrej opinii dotyczącej jakości usług świadczonych przez izby, członkowie generalnie uważają, że członkostwo nie przynosi zbyt wielu korzyści. Jeśli chodzi o poszczególne obszary działalności izby, 43% członków zauważyło korzyści płynące z poprawy dostępu do informacji. Jednocześnie korzyści tych nie zauważyło 44% respondentów. Pokazało to, że zarządy izb muszą podjąć pilne kroki w celu zwiększenia korzyści z członkostwa dla zachowania członków i przyciągnięcia nowych. Wśród proponowanych zmian najważniejsze okazało się planowanie strategiczne. Izba powinna skoncentrować się również na opracowaniu planów pracy, a roczne plany działania powinny zawierać opisy priorytetów izby, w tym związane z kluczowym zakresem usług świadczonych na rzecz przedsiębiorców. Roczny plan powinien dotyczyć misji i planów strategicznych izb. Instytut zaproponował również poprawę komunikacji między członkami izb a kierownictwem, co z kolei wymaga zmiany metody gromadzenia informacji o potrzebach i preferencjach członków. Te i inne zalecenia zostały wykorzystane przez zarząd Krajowej Izby gospodarczej do wzmocnienia działań na rzecz interesów przedsiębiorców wobec władz publicznych i poprawy usług na rzecz członków.

Instytut prowadzi również ocenę organizacji przedsiębiorców. Metody oceny pokazują, w jakim zakresie organizacja przedsiębiorców spełnia standardy międzynarodowe w takich obszarach, jak wizja, misja i cele, rzecznictwo interesów przedsiębiorców, ustanawianie standardów branżowych, zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie, finanse, rekrutacja członków i public relations. Na tej podstawie dalsza pomoc dla organizacji może zostać zaprojektowana w najbardziej efektywny sposób. Ocena organizacji przedsiębiorców była przeprowadzona w Bośni i w Polsce.

Kształtowanie polityki gospodarczej

Instytut, jako niezależny instytut badawczy i fundacja Krajowej Izby Gospodarczej jest bardzo zaangażowany w tworzenie prawa i regulacji wspierających wzrost gospodarczy oraz rozwój demokracji. Podejmowane przez nas działania polegają zarówno na reagowaniu, jak i inspirowaniu środowiska polityków i decydentów. W ramach inspirowania debat publicznych Instytut opracował ponad 50 raportów dotyczących systemu podatkowego, koncesjonowania, rynku pracy, handlu zagranicznego, finansowania i monitoringu MSP, rozwoju dziedzin opartych na wiedzy (KBI), bezpośrednich inwestycji zagranicznych (FDI), rozwoju gospodarki lokalnej, zamówień publicznych, reform systemu emerytalnego. Raporty, oparte na badaniach przeprowadzonych wśród przedsiębiorców, zawierają analizę bieżącej w danym momencie sytuacji i propozycje rekomendacji w zakresie reform. Wiele spośród proponowanych przez Instytut rekomendacji zostało wprowadzonych, m.in. dotyczących deregulacji systemu podatkowego, a w rezultacie obniżenie podatków i wprowadzenie jednej stawki dla wszystkich przedsiębiorstw, niezależnie od ich formy prawnej. Nasze propozycje budowania systemu podatkowego w większym stopniu sprzyjającego innowacjom zostały włączone do oficjalnej strategii innowacji, propozycje dotyczące deregulacji systemu licencjonowania spowodowały zmniejszenie liczby działalności, które wymagają licencji. Instytut organizuje wiele konferencji z udziałem wiodących polityków, parlamentarzystów i przedsiębiorców, w trakcie których prezentuje rekomendacje dla polityki. Te konferencje zwykle poprzedzane konferencją prasową popularyzują idee promowane przez Instytut oraz pomagają budować relacje niezbędne dla skutecznego lobbingu na rzecz przedsiębiorców prywatnych.

Instytut odpowiada również za monitoring wprowadzanych ustaw i prezentowanie stanowiska biznesu. Propozycje konkretnych rozwiązań prawnych są przesyłane do Komitetów KIG w celu uzyskania opinii przedsiębiorców, które następnie są podstawą do przygotowania stanowiska przedsiębiorców przedstawianego administracji publicznej. Przedstawiciele Instytutu uczestniczą w spotkaniach organizowanych przez poszczególne Ministerstwa, na których są omawiane propozycje nowych rozwiązań prawnych zanim zostaną przesłane do Parlamentu. Promowanie stanowiska przedsiębiorców na tym etapie jest najskuteczniejsze.

Instytut współpracuje niemal z wszystkimi liczącymi się ugrupowaniami obecnymi w Sejmie i Senacie. Te kontakty są wykorzystywane do reprezentowania interesów przedsiębiorców, formułowania zmian w ustawodawstwie w zakresie rozwoju gospodarki i kształtowania środowiska sprzyjającego nowym inwestycjom. Zagadnienia poruszane w raportach Instytutu były wykorzystywane w programach politycznych zarówno rządzącej koalicji, jak i partii opozycyjnych. Nawiązane kontakty umożliwiają natychmiastowe reagowanie i wspieranie w ten sposób przedsiębiorców w rozwiązywaniu palących problemów, jak np. zmiany w podatku VAT. Zespół Instytutu prezentował wiele propozycji i koncepcji będących częścią:

• Oceny założeń budżetowych i budżetu
• Analizy przyczyn braku równowagi w handlu zagranicznym oraz deficytu bilansu płatniczego,
• Opinii dotyczące programów gospodarczych rządu,
• Redukcji wydatków publicznych.

Część działań Instytutu jest skierowana do samorządów lokalnych - działania te mają na celu rozwijanie lokalnych i regionalnych programów pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, finansowanych z budżetów lokalnych. Współpraca z samorządem lokalnym pozwala stworzyć klimat sprzyjający inwestycjom i rozwojowi gospodarczemu.

MSP i integracja z UE

Szanse i zagrożenia integracji europejskiej
Zespół Instytutu zajmujący się badaniami i rozwojem jest zaangażowany w proces integracji europejskiej ze szczególnym naciskiem położonym na ocenę zmian w pozycji konkurencyjnej sektora prywatnego przed i po przystąpieniu do Unii Europejskiej. W 1999 roku Instytut rozpoczął projekt badawczy pod nazwą Dostosowanie MSP do wymagań Unii Europejskiej, który ujawnił, że firmy sektora prywatnego dostrzegają znacznie więcej szans niż zagrożeń w wejściu do Unii Europejskiej. Oprócz tego sektor prywatny opowiadał się w większości za najszybszą liberalizacją rynków i przyjęciem przepisów unijnych. Badanie opinii polskich przedsiębiorstw dotyczących integracji europejskiej powtórzono w końcu roku 1999.

Przygotowanie pozycji negocjacyjnych
W latach 2000-2002 Zespół Instytutu (wspierając Krajową Izbę Gospodarczą) był zaangażowany w doradztwo dla rządu polskiego w zakresie budowy pozycji negocjacyjnych w rozmowach dotyczących przystąpienia do Unii Europejskiej. Zorganizowaliśmy wiele spotkań dla przedsiębiorców w celu stworzenia wspólnych opinii przedsiębiorców nt. palących problemów związanych z integracją. W roku 2004 eksperci Instytutu zaangażowali się w Projekt Komisji Europejskiej w sprawie doradztwa na rzecz tworzenia krajowej i regionalnej polityki dotyczącej MSP w krajach UE (projekt BEST). Projekt jest wynikiem Karty UE na rzecz MSP na rok 2003, która wymaga większego zaangażowania MSP w tworzenie polityki wsparcia.

Harmonizacja podatków i konkurencja
W 2004 roku Instytut rozpoczął projekt dotyczący konkurencji podatkowej i harmonizacji w Europie Środkowej w okresie przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Projekt ma na celu rozpoznanie kosztów harmonizacji podatków pośrednich dla krajów Europy Środkowej w okresie przedakcesyjnym i wyników wysokiej konkurencyjności w dziedzinie podatków dochodowych. Projekt ma ocenić korzyści i koszty z harmonizacji podatków dla krajów o wysokich i o niskich stawkach podatkowych w Unii Europejskiej. Uważamy, że projekt stworzy silną pozycję dla funkcjonowania konkurencji podatkowej jako czynnika zmieniającego otoczenie biznesu na lepsze.

Deregulacja gospodarki

Deregulacja gospodarki polskiej jest jedną z dziedzin będących w kręgu zainteresowań Instytutu. Kilka lat temu gospodarka polska i rynki polskie były przeregulowane. "Zbyt dużo biurokracji, przepisów i komplikacji w systemie legislacyjnym rynku polskiego" skarżą się biznesmeni nawet dziś. W roku 1995, po 6 latach od wprowadzenia wolnego rynku w Polsce, nowe biurokratyczne przepisy okazały się poważną przeszkodą rozwoju. Dlatego Instytut zdecydował się zająć tym problemem. Od roku 1996 eksperci Instytutu zrealizowali następujące projekty deregulacyjne:

• Ubezpieczenia społeczne- zagrożenie dla finansów publicznych? (1996)
• Deregulacja systemu podatkowego (1997)
• Deregulacja rynku pracy (1997)
• Deregulacja systemu koncesjonowania (1998).

Zespół Instytutu opracował raporty i wykorzystał wyniki z badań w zakresie kształtowania polityki gospodarczej z punktu widzenia przedsiębiorców.

Oprócz tego dr Mieczysław Bąk był członkiem Komisji ds. Redukcji Biurokracji w Gospodarce Polskiej działającej pod patronatem Ministra Finansów (prof. Leszka Balcerowicza).

Inwestycje zagraniczne w Polsce

Wpływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich na gospodarkę
Jednym z najważniejszych tematów badań Instytutu są zagraniczne inwestycje bezpośrednie. W 1996 roku Instytut opracował pierwsze badanie dotyczące wpływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich na gospodarkę polską, które ujawniło, że pozytywne skutki znacznie przewyższały koszty. W 1998 roku pracowaliśmy nad przyczynami nieudanych inwestycji zagranicznych do zdiagnozowania, dlaczego niektórzy inwestorzy zagraniczni wycofali się z Polski. Wyniki tego badania dostarczyły bardzo wielu informacji, które następnie zostały wykorzystane przez władze publiczne. W efekcie niektórzy z inwestorów, których inwestycje zakończyły się niepowodzeniem, powrócili.

Strategie fuzji i przejęć w Europie Środkowej
W 2002 roku Instytut, jako międzynarodowy partner Copenhagen Business School, rozpoczął 3-letni projekt dotyczący strategii fuzji i przejęć w Europie Środkowej i Wschodniej. Projekt ma na celu stwierdzenie, która ze strategii spółek międzynarodowych okaże się szczególnie skuteczna, zarówno dla spółek macierzystych jak i krajów-odbiorców. Szczególny nacisk jest kładziony na restrukturyzację spółek w wyniku fuzji i przejęć, a także opinie, jak otoczenie biznesu w krajach Europy Środkowej jest postrzegane przez biznes międzynarodowy. Wyniki osiągnięte w połowie roku 2004 wydają się pełne cennych informacji.

Kobiety w biznesie

Jedną z zasad rozwoju polskiego społeczeństwa od początku transformacji było systematyczne zwiększanie aktywności zawodowej kobiet. Na początku swojej działalności (w roku 1993) Instytut zdecydował się przeprowadzić badanie ankietowe opinii kobiet działających w biznesie, czy i w jakim zakresie aktywność zawodowa kobiet w Polsce spotyka się ze szczególnymi barierami związanymi z ich płcią, lub czy podlega tym samym warunkom, co działalność firm zakładanych i zarządzanych przez mężczyzn (Kobiety w prywatnych przedsiębiorstwach, 1994).

W latach 1999 i 2000 Instytut realizował kolejny projekt dotyczący kobiet w działalności gospodarczej - Pomoc dla kobiet wiejskich w Polsce. Analiza wybranych programów i rekomendacje. W trakcie realizacji projektu podjęliśmy kilka działań. Badania typu "desk research" pozwoliły nam na zgromadzenie danych statystycznych oraz innych informacji o sytuacji kobiet wiejskich w Polsce. Przeprowadzono badanie ankietowe wśród organizacji pozarządowych zorientowanych na obszary wiejskie i beneficjentów programów pomocy dla kobiet z obszarów wiejskich. Wyniki badania omówiono w czasie warsztatów z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych. Wyniki rozmów, badania oraz inne zgromadzone informacje wykorzystano do opracowania ostatecznej publikacji, którą zaprezentowano w czasie konferencji. Istotną część raportu stanowiły rekomendacje dotyczące poprawy pomocy oferowanej kobietom wiejskim przez władze publiczne i organizacje pozarządowe.

Kontynuacją tej pracy był projekt zatytułowany Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem (2001). Głównym celem projektu było dostarczenie wiedzy praktycznej i nowych umiejętności pracownikom organizacji pozarządowych w odniesieniu do współpracy z samorządami lokalnym, jednak tych organizacji pozarządowych, które oferują pomoc kobietom z obszarów wiejskich. Dodatkowo, dzięki projektowi, możliwa była wymiana doświadczeń między pracownikami organizacji pozarządowych. Opracowaliśmy również podręcznik pt. Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem (zawierający między innymi 10 studiów przypadku), zrealizowaliśmy warsztaty dla pracowników organizacji pozarządowych, zapewniliśmy usługi doradcze dla NGO oraz zorganizowaliśmy konferencję dotyczącą prezentującą wyniki projektu.

Administrator portalu: CPB